De controles van de FOD Volksgezondheid op de naleving van de coronamaatregelen mikten in de tweede helft van november in belangrijke mate op de dagbladhandels en de nachtwinkels. Bij meer dan één op de vijf controles stelde de FOD belangrijke inbreuken vast.
Sinds midden november voert de FOD Volksgezondheid actief controles uit om na te gaan of handelszaken de controlemaatregelen naleven. Daarbij focust de FOD op de ingrepen die handelaars uitvoerden om ervoor te zorgen dat de bezoekers anderhalve meter afstand houden. Denk aan de vloermarkeringen, looproutes, linten of in supermarkten het verplicht gebruik van winkelkarretjes. Samen met de social distance let de FOD ook sterk op het naleven van de mondmaskerplicht, het aanbieden van handgel en het verplicht informeren over het verbod om na 20u alcohol te verkopen.
Eind november liet de FOD Volksgezondheid weten dat bij een niet onbelangrijke groep de regels niet of onvoldoende gerespecteerd werden. Bij 819 controles stelden de diensten 22% grote inbreuken vast (184 pv’s). Bij nog eens 17,4% leidde de controle tot een waarschuwing voor kleine overtredingen. De controles vonden met name plaats in dagbladhandels en nachtwinkels. Aan de bekenmaking van de cijfers koppelde de FOD Volksgezondheid dan ook de warme oproep om zich te houden aan de regels.
Ook de Franstalige krant La DH berichtte vorige week over de controles en bracht het verhaal van een krantenwinkel in Châtelet bij Charleroi. Uitbaatster Linda Ancia kreeg het bezoek van de controlediensten van de FOD Volksgezondheid. Die stelde meerdere inbreuken vast, met als belangrijkste het niet dragen van een mondmasker achter de toonbank en het ontbreken van desinfecterende handgel voor de klanten. “Twee van de drie controleurs kwamen de winkel binnen en hebben de zaak gecontroleerd”, vertelt Linda. “Ze waren allesbehalve vriendelijk.” De uitbaatster zag de reprimande niet komen, omdat ze al meermaals de politie over de vloer kreeg. “Het commissariaat ligt hier nauwelijks 200 meter vandaan. Elke dag komt de politie hier langs en nog nooit kreeg ik opmerkingen. Anders had ik er zeker rekening mee gehouden.”
“Achter de toonbank bevind ik me achter plexiglas en van zodra ik die plaats verlaat, zet ik een mondmasker op”, vertelde de uitbaatster toen La DH haar naar de inbreuken vroeg. Hoewel zij in dit verhaal goedbedoelend lijkt, laten de regels weinig aan interpretatiemogelijkheid over: een mondmasker dragen is steeds verplicht, ook als je achter plexiglas staat. Hetzelfde geldt voor de klanten die zich aan de andere kant van dat plexischerm bevinden. Ook handgels, vloerstickers en de nodige informatie voor de klanten zijn heel duidelijke (en geen nieuwe) voorwaarden die cruciaal zijn in de strijd tegen Covid-19 en dus ook noodzakelijk voor het vermijden van hoge boetes.
Volgens de inspecteurs die de krantenwinkel bezochten, wacht Linda Ancia een boete van 750 tot 2.000 euro. Wat opvalt, is dat de controledienst de winkel geen mogelijkheid liet om zich in orde te stellen en meteen overging tot een boete. Meer dan onbegrip voor de controle of voor de maatregelen, moeten we daar wellicht het ongenoegen van de uitbaatster situeren: als essentiële winkel stonden de dagbladhandels vanaf de eerste lockdown met de beste bedoelingen in de vuurlinie. Dat fouten nu ongenadig worden afgestraft, zonder mogelijkheid tot correcties, voelt ongetwijfeld wrang aan.