Voor veel dagbladhandelaars is openen in tijden van corona een vreemde ervaring. Onze redactie kreeg daarover een mailtje van de Hubiz-uitbater in het station van Kortrijk. Hij schetst ons de bevreemdende sfeer in een leeg station. Een verhaal van daklozen en druggebruikers, maar helaas ook van weinig social distancing en veel niet-noodzakelijke verplaatsingen. Hoe zit dat precies en hoe klinkt dat buiten Kortrijk?
“Ik geef er me rekenschap van dat in deze coronatijden alle collega’s het lastig hebben”, zegt Peter Debaere van Hubiz in Kortrijk. “Maar toch, een krantenwinkel in een station is wel een geval apart. Mijn zaak, die hoort tot de Ubiway Group, is gelegen in de hal van het station in Kortrijk. Nu moet je weten dat onze stad en uiteraard ook ons station, altijd een centrum geweest is voor druggebruikers. We bevinden ons immers op het knooppunt van de verbinding met Rijsel, Doornik en Zeebrugge, terwijl ook Brussel gemakkelijk bereikbaar is. Als ik mijn winkel open om 4u30, liggen hier vaak een negental slapers. Dat was vroeger niet anders, maar nu valt dat meer op doordat de activiteit in het station grotendeels is weggevallen. Bovendien merk ik ook dat er bijgekomen zijn, slapers die hier vroeger niet kwamen.”
“Vaststelling is dat het gaat om een groepje m’en foutisten, die helemaal niet willen luisteren. Bovendien weigert de NMBS de zitbanken, die hier in de buurt staan weg te nemen en dat werkt heel uitnodigend. Van social distancing is er al helemaal geen sprake. Af en toe komt de security van de NMBS wel optreden, maar dat helpt dan voor tien minuten.”
“Aan sluiten heb ik nog niet gedacht”, zegt Peter Debaere. “We werken als zelfstandige gerant, dus hebben we eigenlijk geen vaste kosten. We verkopen weliswaar maar zo’n 25 procent van wat we voor de crisis verkochten. Het is misschien niet veel, maar we kunnen dat niet laten vallen. Het is een bron van inkomsten. Het is ook zo dat we een contract hebben met de NMBS en dat we eigenlijk niet zomaar mogen sluiten. Als we dat wel willen doen, dan kan dat enkel na overleg met Ubiway.”
“Steun van onze partners moeten we niet verwachten. Enkel de Nationale Loterij heeft enkele maatregelen genomen. Ubiway heeft ons een beschermende plexiwand geleverd, handgel en handschoenen. Enkel van dat laatste maak ik geen gebruik, ik ontsmet mijn handen liever.” Wel verwacht Peter Debaere dat Ubiway een plan voorbereidt voor de periode na de lockdown. “Je mag niet vergeten dat het cliënteel in een station, een speciaal cliënteel is. De mensen zijn haastig, gaan vaak drummen. Dat merk ik vooral nu dat er al een aantal bedrijven terug open gaan. De mensen gedragen zich alsof alles weer normaal is. Afstand houden? Vergeet het maar!”
Dat de situatie van Kortrijk representatief is voor de andere Belgische stations, wil Peter Debaere niet gezegd hebben. Hij wees al op de specifieke situatie van Kortrijk. “Ik weet niet of de toestand in alle krantenwinkels die in een station gelegen zijn even moeilijk is”, zegt hij. “Wij houden contact met elkaar via een Facebookgroep. Ik heb begrepen dat sommige collega’s toch wat meer ontspannen kunnen werken.”
Radar nam de proef op de som en stak zijn licht op in de Relay van Gent Sint-Pieters. Yves Le Percq bevestigt dat de problemen er minder groot zijn. “Wij hebben hier nog altijd redelijk wat klanten uit de buurt van het station. Dat neemt niet weg dat ik ook op minder dan de helft van de normale omzet draai. Maar wat de onveiligheid betreft, dat valt wel mee. Er zijn hier ook wel clochards aanwezig in de buurt van mijn zaak en ik kan me voorstellen dat één op de twee van de mensen die hier komen geen noodzakelijke verplaatsingen maken. Wat wel heel vreemd overkomt, is dat ik de laatste maand in een leeg station binnenkom op het moment dat ik de winkel open. Niet dat ik me daarbij echt op mijn ongemak voel.”
“Jammer genoeg ben ik ook verplicht geweest om de vier personeelsleden op economische werkloosheid te stellen”, vervolgt Yves Le Percq. “Ik denk dat het momenteel niet echt realistisch is om veel steun te verwachten van onze partners. De Nationale Loterij heeft wel een geste gedaan, ja. Maar ik heb het gevoel dat Relay het in deze crisissituatie zelf al moeilijk heeft. Ik begrijp dat we geen financiële steun krijgen en ik ben al blij dat ze ons het nodige materiaal leveren om de hygiënische maatregelen te kunnen naleven. Al bij al mag ik niet klagen, want ik heb begrepen uit de reacties op onze Facebookgroep dat de winkel in Gent Sint-Pieters een van de betere is.”