Pers verkopen, maar ook pers maken en verdelen: voor de overheid is het een essentiële activiteit. Maar is dat ook zo? Het debat leeft en dus vroegen we aan enkele uitgevers of de Belg tijdens de corona-crisis nog steeds, en meer dan anders, naar de winkel trekt om pers te kopen.
Te midden de coronacrisis ontspint zich al een week lang een opmerkelijk en interessant debat over de noodzaak van media en pers. Toen de krantenwinkels aanvankelijk geen toestemming kregen om tijdens het weekend te openen, liet een eerste groep persverkopers zich horen: is pers dan niet essentieel om de bevolking te informeren? Toen enkele dagen later de dagbladhandels wel de toestemming kregen om de komende weken open te blijven, weerklonk een kreet van een andere groep: is dat wel verantwoord om onze krantenwinkels open te houden terwijl het aantal besmettingen blijft stijgen?
In de vele mails die onze redactie ontvangt en in de rondvraag die we doen, zijn de bewoordingen van beide groepen soms scherp. “Neem uw verantwoordelijkheid”, schrijft een voorstander, “het is toch logisch dat de regering wil dat mensen geïnformeerd blijven?” Niets daarvan zeggen tegenstanders: “In tijden van internet, online kranten, radio, televisie en sociale media is de sterk verminderde verkoop van kranten op papier – jammer genoeg – geen essentiële noodzaak meer om de bevolking te informeren en de democratie te vrijwaren.” Die laatste redenering maakt dan weer de criticasters van de staatssteun aan bpost wakker, want net die noodzaak voor de democratie is de reden waarom bpost staatssteun ontvangt om abonnementen te bussen.
Om maar te zeggen: het debat dat jullie voeren, is geanimeerd. Dat de federale regering beslist heeft om krantenwinkels open te houden, is alvast een indicatie van wat ze denkt over de noodzaak van losse persverkoop. De beslissing kwam er overigens op de expliciete vraag van de uitgevers. Bij monde van onder andere hun federatie WeMedia pleitten zij er begin deze week voor om de mediasector als een essentiële sector te beschouwen en persverkooppunten niet verplicht te sluiten. Veel winkeliers toonden ons overigens heel duidelijke blijken van waardering voor die tussenkomst van de uitgevers.
Tegelijk stellen winkels de vraag naar de verdere rol van de uitgevers. Als wij openblijven op hun expliciete vraag, hebben uitgevers dan geen rol te spelen bij het beperken van de risico’s die daaraan verbonden zijn, klonk een vraag die we enkele malen ontvingen. Bij DPG Media situeert Steve Desmet, Sales Manager Losse Verkoop, de rol van de groep niet zozeer bij ingrepen in de winkel, maar op communicatieniveau. “Wat we als DPG Media massaal doen, is onze mediakanalen tv, radio en online zeer intensief gebruiken om mensen aan te zetten om hun gedrag aan te passen, aan de hand van artikels, promofilms met BV’s, interviews, enzovoort. Deze acties hebben natuurlijk ook hun weerslag op de mensen die naar de krantenwinkels gaan.”
Dat de Belg in tijden van corona vasthoudt aan pers, blijkt intussen ook uit de eerste reacties die we uit de hoek van de uitgevers ontvangen over de persverkoop. “Op vrijdag 13 maart hebben we een eerste piek genoteerd in de losse verkoop”, vertelt Steve Desmet. “Daaruit konden we besluiten dat mensen nood hebben aan (extra) informatie rond het corona-virus en daarom de papieren krant kopen. Op zaterdag, de dag van de gedwongen sluiting voor krantenwinkels, hebben we enorm veel vragen gekregen van mensen die vroegen waarom de krantenwinkels niet open waren, want men wilde de krant kopen. Gelukkig heeft de regering ingezien dat informatie “key” is in deze tijden, niet alleen via tv, radio of digitaal, maar ook op papier. We zijn vanuit DPG Media uiteraard tevreden met de beslissing dat krantenwinkels komend weekend open zijn. Deze week noteerden we dagelijks een stijgende verkoop. De enige keten die volledig gesloten blijft, is Standaard Boekhandel. Desalniettemin verschuift en groeit de verkoop bij de punten die hun deuren openhouden.”
Het zijn echter niet enkel de kranten en magazines die meer verkopen. Deze reportage van ATV maakt duidelijk dat ook puzzelmagazines het goed doen. “Wij ervaren inderdaad een grote piek in de vraag naar puzzelmagazines”, zegt Stefaan Cornilly, Chief Commercial Officer bij Keesing Media Group, de uitgever van onder andere Denksport. “De cijfers van de magazinemarkt die hier binnenlopen en de vergelijking met vorig jaar tonen een sterke piek. Wij krijgen ook de vraag om meer exemplaren te leveren en doen al het nodige om die vanuit onze drukkerij in Roemenië zo snel mogelijk ter plekke te krijgen. De vraag is bijvoorbeeld groot naar kleur- en puzzelproducten voor kinderen. Ook mandala’s doen het heel goed. Het is een opsteker in moeilijke tijden. Dank aan alle verkooppunten en personeel die ons blijven ondersteunen.”